Chữa viêm họng bằng đông y, viêm họng thuộc phạm vi chứng tý, gọi là hầu tý. Bệnh có hai thể cấp tính và mạn tính. Chữa bằng đông y điều trị từ tận gốc bệnh
Mục lục
Tìm hiểu về bệnh viêm họng theo quan niêm đông y
Viêm họng là một bệnh thường gặp, quá trình bệnh dai dẳng, chứng trạng ngoan cố, khó điều trị dứt điểm. Đây là một vấn đề làm nhiều thầy thuốc cảm thấy bất lực, nhất là khi điều trị bằng tây y chưa đưa lại những kết quả như mong muốn. Viêm họng hạt, viêm họng mãn thực sự là một thách thức với thuốc kháng sinh. Khi phát bệnh gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống, nhất là những nghề nghiệp như giáo viên, ca sỹ…
Theo đông y, nếu trong phế có nhiệt thì viêm họng cấp sẽ dễ dàng bị đi bị lại, dùng kháng sinh chỉ khỏi đợt cấp nhưng không thể ngăn được bệnh tái phát. Trong những trường hợp này thuốc đông y thực sự là một cứu cánh hữu hiệu cho người bệnh. Đông y cho rằng, bệnh này liên quan chặt chẽ với hỏa viêm, khí hư, đàm uất, khí trệ, huyết ứ, về biện chứng tạng phủ thường liên quan đến phế, tỳ, can, thận.
Yết hầu là cửa ngõ của phế. Nhiều đường kinh mạch đi qua hoặc vòng quanh yết hầu để làm nhiệm vụ bảo vệ không cho tà khí xâm nhập vào cơ thể. Khi ngoại tà xâm nhập vào hầu họng sự giao tranh giữa chính khí và tà khí gây ra sốt, sưng, đau… Nếu chính khí khoẻ thì tà khí lui bệnh đỡ dần và khỏi. Nếu chính khí suy giảm hoặc không được chữa trị kịp thời sưng đau tăng, đỏ, loét… làm ảnh hưởng đến toàn thân. Bài thuốc y học cổ truyền điều trị theo từng thể bệnh
Bài thuốc chữa viêm họng từ Đông y cổ truyền
Chữa viêm họng bằng đông y viêm họng cấp
Triêu chứng: Họng đỏ, đau, khô rát , phát sốt đau đâù
Pháp : Sơ phong, thanh nhiệt, hoá đàm Kinh giới, Bạc hà, Ngưu bàng, Huyền sâm, Ngân hoa, Nhọ nồi, Cát cánh, Sinh địa, Tang bì, Xạ can, Cương tằm.
Châm: Thiên đột, Hợp cốc, Phế du, Khúc trì, Liệt khuyết
Chữa viêm họng bằng đông y âm hư (viêm họng mãn)
Triệu chứng: Họng khô khó chịu, niêm mạc họng có những điểm xung huyết mầu đỏ nhạt, hoặc có những hạt lâm ba giải rác
Pháp: Dưỡng âm thanh nhiệt, hoá đàm Sa sâm, Thiên hoa, Sinh địa, Kê huyết đằng, Mạch môn, Cát cánh, Huyền sâm, Bối mẫu, Thạch hộc, Cam thảo, Xạ can, Tang bì, Nhỏ mũi Xạ can chữa họng có hạt
Châm cứu: Thiênđột, Xớch trạch, Thái uyên, Túc tam lí, Tam âm giao
Chữa viêm họng bằng đông y khí hư
Triệu chứng: Hay bị hắt hơi sổ mũi viêm họng,hay chẩy nước mũi và khạc đờm, khi ho toát mồ hôi đầu, hay sợ gió sợ lạnh, hay ra mồ hôi đầu
Lý: do khí hư hỏa bốc gây viêm họng
Đẳng sâm, Hoàng kỳ, Trích thảo, Thăng ma, Qui đầu, Sài hồ, Bạch truật, Trần bì, Ngũ vị, Thục địa, Tang bì, Xạ can, Mạch môn, Mạch nha, Phế thận, Thiên hoa, Bối mẫu, Nhỏ mũi
Viêm họng Âm hư huyết ứ
Triệu chứng: Bệnh dằng dai lâu ngày chữa không khỏi, lưỡi tía tối, họng vướng căng trướng, họng khô, ngủ không ngon
Lý: Âm hư huyết ứ
Pháp: Bổ âm hoạt huyết hóa đàm
Phương: Hỷ khí thang (ngô toàn cảnh phó gs y học viện sơn tây) Đan sâm Sài hồ Cát cánh Xích thược Bán hạ Cam thảo
Gia giảm: Mất ngủ hay mê gia: Dạ giao đằng, hợp hoan hoa
- Nếu ngực sườn đầy nhiều gia: Hương phụ
- Nếu dạ dầy yếu ăn kém gia: Mộc hương
- Nếu khí huyết hư gia: Đẳng sâm, Hoàng kỳ, Đương qui, Bạch thược
- Nếu rối loạn tiêu hoá gia: Tiêu tam tiên
Thể tỳ khí hư
Phép trị: Ích khí thăng dương lợi họng.
Phương trị Chọn dùng: Bạch truật 10g Phục linh 20g Cam thảo 6g Đẳng sâm 15g
Sắc uống,mỗi lần 150ml, ngày 1 lần.
Thể âm hư phế táo
Phép trị: dưỡng âm thanh phế, sinh tân nhuận táo
Phương trị Dùng Tư âm lợi yết điều huyết thang: Tư âm lợi yết điều huyết thang: Đương quy 12g Ngưu bàng tử 12g Mạch môn 15g Sinh địa 12g Xạ can 12g Kê huyết đằng 12g Huyền sâm 30g Cát cánh 6g Đan bì 9g Bạc hà 9g Tri mẫu 9g Xuyên bối 9g Cam thảo 3g
- Nhiệt nặng gia Hoàng cầm 12g
- Ngứa họng nặng gia Thuyền thoái 9g Phòng phong 12g
- Đau họng nhiều gia Bạch chỉ 12g
- Sắc uống, mỗi lần 150ml, ngày 1 lần.
Thể khí trệ huyết ứ
Phép trị: Lý khí giải uất, hoạt huyết hóa ứ.
Pháp trị: dùng bài Huyết phủ trục ứ thang:
Huyết phủ trục ứ thang Đào nhân, Sài hồ, Cát cánh, Đương quy, Chỉ xác, Cam thảo, Xuyên khung, Sinh địa, Xích thược, Ngưu tất, Hồng hoa đều
Sắc uống, mỗi lần 150ml, ngày 1 lần.
Lưu ý và lời khuyên chữa viêm họng bằng đông y
Để phòng tránh viêm họng, hằng ngày nên súc họng bằng nước muối ấm mỗi tối trước khi đi ngủ, sau khi đánh răng để sát khuẩn họng và miệng. Ăn các thực phẩm thanh đạm, dễ tiêu hóa, cùng các thực phẩm chứa nhiều nước, mềm, có tác dụng thanh nhiệt. Nên ăn nhiều các loại rau quả có chứa vitamin C…
Uống nhiều nước, không nên uống các thức uống quá đặc, tránh ăn các thực phẩm gây kích thích như gừng, tỏi, ớt… Không hút thuốc, uống rượu. Thường xuyên mở cửa để không khí lưu thông. Không nên uống nước đá, đồ uống lạnh, tắm nước lạnh, ở trong phòng điều hòa nhiệt độ thấp vì nóng lạnh đột ngột dễ gây viêm họng cấp.