Theo y học cổ truyền việc áp dụng bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi có thể hạn chế các rủi ro khi sử dụng thuốc tây trong điều trị dài hạn. Bởi các thảo dược từ thiên nhiên nên độ an toàn, lành tính, hiệu quả cao và chi phí không tốn kém. Cùng GS.TS Dương Trọng Hiếu tìm hiểu 1 số bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi hiệu quả ngay tại nhà.
Mục lục
- 1 Các bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi nên thực hiện
- 1.1 Bài thuốc chữa viêm xoang từ gừng tươi và hành khô
- 1.2 Bài thuốc chữa viêm xoang từ tỏi
- 1.3 Bài thuốc Dầu dưỡng lá chanh trị viêm xoang
- 1.4 Bài thuốc chữa viêm xong mũi với cây ké đầu ngựa
- 1.5 Bài thuốc trị viêm xoang từ Mật ong
- 1.6 Bài thuốc chữa viêm xoang bằng nước muối
- 1.7 Bài thuốc chữa viêm xoang bằng Rượu tỏi
- 1.8 Bài thuốc chữa viêm xong mũi với rau diếp cá
- 1.9 Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi với lá lốt
- 1.10 Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi từ Râu Ngô và Đương Quy
- 1.11 Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi từ Hoàng bá
- 1.12 Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi với cây cứt lợn
- 2 Áp dụng bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi cần lưu ý điều gì?
Các bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi nên thực hiện
viêm xoang hay còn gọi chung là viêm mũi xoang là bệnh lý khá phổ biến gặp ở mọi lứa tuổi ở Việt Nam. Viêm xoang là tình trạng viêm niêm mạc hô hấp lót trong các xoang cạnh mũi. Đây là tình trạng phù nề gây tăng tiết nhầy ở niêm mạc các xoang do một vài tác nhân nào đó gây tắc nghẽn xoang.
Bệnh viêm xoang mũi nếu bệnh không được điều trị đúng cách, dẫn đến dai dẳng kéo dài trên 3 tháng gọi là viêm xoang mạn tính. Gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Do đó, bên cạnh việc sử dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng sinh, bệnh nhân vẫn có thể áp dụng các bài thuốc dân gian chữa viêm xoang mũi tại nhà sau đây:
Bài thuốc chữa viêm xoang từ gừng tươi và hành khô
Theo Đông y, gừng tươi tác dụng vào các kinh phế, tỳ, vị, thận và đại tràng, có tác dụng làm ấm, chống lạnh, hồi dương, thông lạch. Có thể dùng gừng để chữa thổ tả, đau bụng, sình bụng, chân tay lạnh, mạch yếu, cảm lạnh, ho, thấp khớp do lạnh… Khoảng 70% đơn thuốc đông y có vị gừng. Do khả năng kỳ diệu của nó, người xưa có câu: “Mỗi ngày một lát gừng già, lương y bất đáo gia”.
Thực hiện: đem giã 2 thảo dược trên lấy nước, rồi trộn đều 2 vị dùng để nhỏ mũi. Dùng nhỏ mỗi ngày từ 3-5 lần liên tục trong 2 tuần giúp điều tri viêm xoang rất hiệu quả.
Bài thuốc chữa viêm xoang từ tỏi
Tỏi có tính kháng khuẩn rất cao và giúp giảm nhanh các triệu chứng viêm xoang.
Thực hiện:
- Bạn có thể lấy một vài nhanh tỏi tươi sau đó bóc sạch vỏ giã nát lấy nước.
- Sau đó có thể pha chế thuốc nhỏ mũi theo công thức sau 1 phần tinh chất tỏi cùng với 1 phần nước. Khi nhỏ loại dung dịch này vào mũi bạn có thể gặp một số cảm giác rất cay và khó chịu.
Bài thuốc Dầu dưỡng lá chanh trị viêm xoang
Thực hiện: Bạn lấy lá chanh đã phơi khô đun sôi khoảng 10 phút. Sau đó có thể lọc hỗn hợp này và dùng súc miệng mỗi ngày. Nó là một trong những phương thức cứu trợ bệnh viêm xoang tuyệt vời.
Bài thuốc chữa viêm xong mũi với cây ké đầu ngựa
Trong y học Trung Quốc, nước sắc của cây ké đầu ngựa thường được dùng để chữa bướu cổ và một số bệnh lý khác. Sách thuốc Đông y xếp loại vị thuốc tự nhiên này vào nhóm thuốc “Tân ôn giải biểu”, có tác dụng giảm cảm và chữa các bệnh ngoại tà xâm nhập. Bên cạnh đó, ké đầu ngựa rất giàu dược tính có thể dùng làm thuốc chữa viêm mũi dị ứng, viêm xoang.Không chỉ riêng Đông y, các nghiên cứu khoa học cũng chứng minh thành phần hoạt chất có trong quả ké đầu ngựa bao gồm chất béo, Alcaloid, iod và saponin, có công dụng giảm đau, kháng khuẩn và chống viêm, hỗ trợ điều trị các bệnh đường hô hấp, trong đó có viêm xoang.
Thực hiện như sau:
- Cách 1: Dùng 8 gram quả ké đầu ngựa, 1,5 gram bạc hà, 30 gram bạch chỉ và 15 gram di tân. Tất cả các nguyên liệu đem đi tán mịn thành bột và trộn đều. Sau mỗi bữa ăn sử dụng khoảng 6 gram hòa tan với nước ấm và uống. Thực hiện liên tục cho đến khi khỏi bệnh.
- Cách 2: 1,5 gram bạc hà, 8 gram quả ké đầu ngựa, 15 gram di tân và 30 gram bạch chỉ. Mỗi ngày sắc một thang và uống.
⇒ Lưu ý: Một số đối tương nên kiêng sử dụng ké đầu ngựa như người bị huyết hư, người có tà mà nhưng không phải do phong nhiệt gây nên. Ngoài ra, khi sử dụng ké đầu ngựa điều trị viêm xoang, người bệnh nên kiêng thịt lợn và thịt ngựa
Bài thuốc trị viêm xoang từ Mật ong
Theo các nghiên cứu chỉ thấy rằng việc sử dụng mật ong chữa bệnh viêm xoang là một trong những phương pháp an toàn và mang lại hiệu quả cao. Trong mật ong có chứa chất kháng khuẩn tự nhiên sẽ giúp tiêu diệt cũng như ngăn ngừa được sự phát triển của một số loại vi khuẩn như Staph aureus và Pseudomonas aeruginosa, hai vi khuẩn chính gây nên bệnh viêm xoang.
Thực hiện: Bạn có thể dùng tỏi giã nhuyễn, sau đó ép lấy nước cốt, trộn với mật ong cùng với tỉ lệ 1:1. Trước khi dùng mật ong chữa bệnh, bạn nên rửa sạch mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý sau đó lau khô, sau đó bạn có thể dùng tăm bông thấm hỗ hợp tỏi cùng mật ong này đưa vào hốc mũi để trong đó khoảng 1 tiếng. Mỗi ngày thực hiện như vậy 2 lần và liên tục như vậy 1 tuần sẽ mang lại hiệu quả. Việc dùng hỗ hợp mật ong và tỏi ban đầu sẽ có những cảm giác gắt và khó chịu ở mũi nhưng đến khi mật ong đã ngấm được vào mũi sẽ tạo nên sự thông thoáng ở các xoang và đem lại cảm giác dễ chịu.
Ngoài ra: bạn có thể chưa chiết mật ong còn chứa hơn 300 vi chất cùng các vitamin và enzyme. Chính vì thế bạn có thể dùng 2 thìa mật ong rồi hòa cùng nước ấm để uống mỗi ngày, hàng ngày bạn thực hiện như vậy 2 lần trước bữa sáng và trước khi ngủ. Đây cũng là 1 trong những cách đơn giản nhưng lại mang lại hiệu quả cao giúp bạn có thể tăng sức đề kháng cũng như chống lại các tác nhân gây nên bệnh viêm xoang.
Bài thuốc chữa viêm xoang bằng nước muối
Nước muối là một loại dung dịch có tác dụng làm sạch được chất nhầy trong mũi và làm giảm đi nghẹt mũi có thể giúp loại bỏ đi các chất gây dị ứng ở mũi cũng như các chất ô nhiễm trong môi trường xung quanh.
Cách thực hiện: Bạn có thể pha một bát nước muối hay có thể dùng loại nước muối sinh lý có bán sẵn tại các hiệu thuốc. Cho nước muối vào một cái bát tô, sau đó bạn bịt một bên mũi bằng ngón tay trỏ tiếp theo nhúng một bên mũi kia vào bát, gắng hơi hít thật mạnh để cho nước muối đi sâu vào trong mũi và xuống dưới miệng. Bạn nhổ nước ra bằng đường miệng và làm lặp lại như vậy khoảng 4-5 lần. Sau đó đổi bên với lỗ mũi còn lại.
Nên thực hiện cách chữa viêm xoang bằng nước muối như vậy theo cách trên 2 lần trên ngày ( sáng và tối ). Bạn sẽ cảm thấy mũi của mình trở nên thông thoáng và không còn viêm nữa.
Lưu ý: Với cách chữa bệnh viêm xoang này, dùng nước muối sinh lý để rủa mũi không nên dùng muối biển hay muối iot để rủa mũi trong điều trị bệnh viêm xoang.
Bài thuốc chữa viêm xoang bằng Rượu tỏi
Cách làm: Tỏi khô (đã bóc bỏ vỏ) 40g đem thái nhỏ, cho vào chai ngâm với 100 ml rượu trắng 40-45 độ, thỉnh thoảng lại lắc chai rượu, dần dần rượu chuyển từ màu trắng sang màu vàng, đến ngày thứ 10 thì chuyển sang màu nghệ và dùng được.
Nhỏ một, hai giọt vào và bóp nhẹ thành mũi cho ngấm. Hơi xót một chút nhưng chịu khó làm thường xuyên, bạn sẽ thấy đỡ hơn hẳn.
Bài thuốc chữa viêm xong mũi với rau diếp cá
Rau diếp cá có tính sát khuẩn cao, chống viêm, đồng thời giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Người bệnh có thể sử dụng lá diếp cá kết hợp với một số vị thuốc Nam chữa viêm xoang khác để giảm nhanh triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước mũi do viêm xoang gây ra. Hoặc cũng có thể áp dụng cách làm đơn giản sau đây:
- Sử dụng một nắm lá diếp cá rửa sạch nhiều lần với nước
- Sau đó, ngâm với nước muối và xả lại bằng nước lạnh, để ráo
- Tiếp đó, giã nát và vắt lấy nước cốt cho vào lọ rỗng
- Mỗi ngày nhỏ 2 – 3 giọt giúp cải thiện triệu chứng khó chịu do viêm xoang gây ra.
Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi với lá lốt
Theo nghiên cứu của bộ môn Trường đại học Dược khoa Hà Nội cho thấy, lá lốt chứa lượng lớn tinh dầu và các hoạt chất piperin, piperidin có tác dụng kháng sinh và chống viêm. Bên cạnh đó, một nghiên cứu khác của Viện y học dân tộc về tính chất kháng sinh của lá lốt đã chỉ ra, thành phần hóa học có trong vị thuốc Nam này có tác dụng mạnh đối với các loại vi khuẩn như D. pneumoniae, Staphylococcus, Shiga, Salmonella typh, B. subtilis, D. pneumoniae, Streptococcus, C. diphteriae, Es. coli,…
Chính nhờ những thành phần kháng sinh này, lá lốt thường được sử dụng để điều trị bệnh viêm xoang. Bài thuốc được thực hiện đơn giản như sau:
- Sử dụng 1 – 2 lá lốt đem rửa sạch và ngâm với nước muối loãng
- Sau đó, vò nát và nhét vào lỗ mũi
- Thực hiện đều đặn cách này 1 – 2 lần mỗi ngày, triệu chứng viêm xoang chắc chắn sẽ thuyên giảm.
Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi từ Râu Ngô và Đương Quy
Từ xưa, Đương quy và râu ngô đã được dân gian sử dụng làm cái bài thuốc chữa bệnh vì chúng có nguồn gốc tự nhiên và mang lại hiệu quả cao. Đương quy là 1 loại nhân sâm quý và rễ con của nó được dùng trong các bài thuốc nam chữa bệnh viêm xoang.
Cách làm: Nguyên liệu chúng ta cần là 30g rễ đương quy và 120g râu ngô. Đầu tiên, chúng ta phơi râu ngô cho khô rồi cắt sợi khoảng 1cm. Rang sơ rễ đương quy trong nồi khoảng 5 phút rồi lấy ra, cắt thành hình sợi mỏng. Trộn 2 vị thuốc lại và bỏ chung vào 1 bình kín rồi dùng tẩu bỏ hỗn hợp thuốc vào rồi hút. Mỗi ngày hút khoảng 5 tới 7 lần, hút liên tục trong 2 tuần.
Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi từ Hoàng bá
Hoàng bá là vỏ cây được cạo sạch và sấy khô của cây Hoàng Bá. Và là một loại thảo dược quý hiếm có tác dụng chữa các bệnh viêm và đau, cũng như là 1 vị thuốc nam chữa bệnh viêm xoang trong Nam dược.
Cách làm: Bỏ 10g vị thuốc Hoàng Bá vào trong 100ml dung dịch nước sạch và ngâm trong vòng 1 ngày. Ngày hôm sau, bạn sẽ thấy cặn trong dung dịch. Hãy loại bỏ cặn , sau đó tiếp tục đun hỗn hợp Hoàng Bá còn lại, chúng ta sẽ có dung dịch Hoàng Bá 10%. Dùng dung dịch này nhỏ mũi từ 3 đến 4 lần 1 ngày, nhỏ liên tục trong 4 tuần sẽ thấy được hiệu quả rõ rệt.
Bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi với cây cứt lợn
Y học cổ truyền cho biết, cây cứt lợn có tính mát và vị hơi đắng, có tác dụng giải độc, cầm máu, thanh nhiệt và tiêu sưng. Loại cây này thường được dùng làm thuốc chống dị ứng, chống viêm và chống phù nề trong các trường hợp bệnh như viêm xoang cấp tính hoặc mạn tính, sổ mũi.
Cách làm đơn giản và dễ dàng như sau:
- Sử dụng một nắm lá cây cứt lợn tươi đem rửa sạch và ngâm với nước muối
- Sau đó, xả lại bằng nước lạnh, để ráo và giã nát
- Vắt lấy nước cốt lá cứt lợn rồi dùng bông gòn thấm dung dịch thuốc nhét vào mũi
- Chữa viêm xoang bằng thuốc Nam từ cây cứt lợn giúp làm giảm tắc nghẽn và giảm đau nhức ở hốc xoang nếu người bệnh kiên trì sử dụng.
- Ngoài bài thuốc này, bệnh nhân có thể chữa viêm xoang bằng bài thuốc sắc và xông sau đây:
- Sử dụng 15 – 30 gram cây cứt lợn khô sắc chung với 500ml nước
- Sau khi thuốc cạn còn 200ml, bệnh nhân chia thuốc ra làm hai, một phần dùng để xông và phần còn lại chia uống 2 lần trong ngày.
Áp dụng bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi cần lưu ý điều gì?
Các bài thuốc đông y chữa viêm xoang mũi bằng dân gian an toàn, hiệu quả lại tiện lợi. Tuy nhiên, trong quá trình điều tri, người bệnh cần chú ý một số điểm sau:
- Cần chọn nguyên liệu sạch, sơ chế kỹ trước khi dùng.
- Không nên lạm dụng bất cứ phương pháp nào để điều trị bởi điều này có thể gây ra biến chứng không mong muốn.
- Khi sử dụng, nếu thấy bệnh không thuyên giảm hoặc thậm chí nặng hơn và có những dấu hiệu bất thường khác, cần ngưng sử dụng đồng thời tìm tới các cơ sở y tế để khám và kiểm tra.
- Không nên quá kỳ vọng vào các phương pháp dân gian bởi hiệu quả của chúng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Hơn nữa tác dụng của các phương pháp này tốt nhất khi tình trạng viêm xoang mũi mới ở dạng nhẹ.